अभय पाटील गेला तेव्हा श्रीधर तिळवे नाईक
१
तू डॉक्टर होतास
आणि तू आत्महत्या करणार नाहीस
ह्याची सर्वांना पक्की खात्री होती
आणि तू खात्री मोडीत काढलीयेस
२
मेडिकल नेसून आर्किटेक्चरल माईंड सेटप
आपण लहानपणापासून एकत्र चाललोय
जेव्हा रस्ते झाडांनी लगडलेले होते
आपल्या शाळेपुढचे वृक्ष शाळेने कापले गेले न्हवते
रस्त्यावर भीक मागणारी एक आजी मेली
तेव्हा रक्तवान सर म्हणाले
हे प्रेत पार्लमेंटमध्ये पाठवले पाहिजे
आणि आपण हसत राहिलो
३
तुझ्या आत्महत्येचे रिफ्लेक्शन माझ्या खोलीत
आणि मला प्रश्न पडलाय
माझ्यातला डॉक्टर अभय पाटील जाळायचा कसा ?
४
आपण चाललोय
आपल्यासोबत चालणारी दोन कुत्री
आपल्याला तोंडपाठ आहेत
समोरून लाळ गाळत चाललेले तामझाम
आपल्याला तोंडपाठ होतायत
तुला मारायची दिली गेलेली धमकी
आणि त्या धमकीला आडवा गेलेलो मी
आपली मैत्री त्या फायटिंग स्पिरिटमध्ये
धूमकेतूसारखी उगवली
आणि कैक आकाशगंगा जगली
तू स्कॉलर
आणि मी वाट चुकलेला ऑर्डीनरी
" राजू डोकं आहे पण अभ्यास करायला नको
नुसतं उंडरायला पाहिजे
तुझी मैत्री रॉंग लोकांच्या बरोबर आहे "
तुझ्या बुद्धिमत्तेचा शोध तुला उशिराच लागला
आणि मग तू थांबलाच नाहीस
५
दफ्तरे फक्त दफ्तरे नसतात
त्यांच्यात बापाचा घाम असतो
पाठ्यपुस्तकात सिलॅबस असतो
जो नंतर अख्ख आयुष्य कंट्रोल करणार असतो
शिक्षक आदर्शांचे ताजमहाल बांधत असतात
आणि आपणाला माहीत नसतं
कि आपण त्यांच्यात जाऊन मरणार आहोत
मला सिलॅबस पाठ होत नाहीये
मी कशात जाऊन मरणार आहे ?
६
मला एक अमृतानं भरलेली विहीर हवी
आणि शेती काही एकर
मला समुद्राचा गोड किनारा हवा
जिथे मी मीठ चवीचवीने विकेन
तुझं बरं आहे
तिळवे भांडार आहे
व्यवसाय करत सरकत राहशील
तू बोलतोयस
तुझ्या देखणेपणात अनेक महत्वाकांक्षा आहेत
हे मला आजच कळतंय
आयला !
प्रायव्हेटची सगळीच पोरं हुशार
आपलीच जुळत नाही तार
७
मला फक्त जगायचं
एव्हढंच येतं
तू काय सचिन ताम्हाणे काय किंवा भानुशाली काय किंवा एकसंबेकर काय
आमच्यासारख्यानी तुम्हांला फक्त दुरून पहायचं
मला आकांक्षाच नाही
का नाही
माहीत नाही
मला फक्त जगायचंय
८
कधीतरी हे घडणारच होतं
तू बोर्डात आलायस
आणि ईश्वराचा संधिवात बरा करणारी बोटं तुला अव्हेलेबल होतायत
तुझ्या कुरळ्या केसात नद्या वाहतायत
आणि आमच्या बोटी निघण्याआधीच बुडलेल्या
मित्रांच्यातले सामाजिक अंतर
अंतःकरणांना टाईट करून जातं
मी नुसतं जगण्याकडून
नुसतं असण्याकडे सरकलोय
आणि तुझे हॉस्पिटल आभाळाचा मुका घेण्यास सज्ज
९
मित्रांच्यात संन्यास घेऊन हिंडणं सोपं नसतं
त्यांनी कुठलातरी प्रायव्हेट हायस्कुलमधला
किंवा न्यू कॉलेजमधला श्रीधर तिळवे जतन केलेला असतो
आणि संन्यास म्हणजे भगवे कपडे
एव्हढंच इक्वेशन डोक्यात फिट्ट ठेऊन
ते वावरत असतात
प्रकाश मेहतांनं काढलेल्या बॅचग्रुपवर
आपण एकमेकांना क्लिक होतोय
माझा एका चुकीकडून दुसऱ्या चुकीकडे जाणारा प्रवास
चालूच आहे
मेडिटेशनमधले प्रयोग
मरणावरचे प्रयोग असतात
अंतर आणि आस्था ह्यांना मेंटेन करत
मी सर्वांना भेटतोय
साधकाला मित्रही आरशासारखे असतात
वासना दाखवणारे
माझ्या अंतरराखणीला अहंकार म्हंटल जाणं स्वाभाविक
त्यांना तो श्रीधर तिळवे हवा आहे
जो मेलेला आहे
तू मला एकांतात भेट अशी जवळ जवळ ऑर्डर देऊन
निघून गेलायंस
हक्काचा मैत्रीटोन टिकलेला
१०
" फक्त उदासी आहे श्री
आणि पोकळपणा
सांगतापण येत नाही
आणि दाखवता पण येत नाही
तू ह्यांच्यात घुसलायस
तर घनता दाखव
मला माझ्यावर शस्त्रक्रिया करायची आहे
शारीरिक नाही आत्मिक
आत्मा असतो ? "
११
मी बालपणी ठरवल्याप्रमाणे तू बांधलेली विहीर बघतोय
तिच्यात अमृत नाही
मी तुझे कैक एकराचे शेत बघतोय
आणि तू विचारतोयस
" ह्या जमिनीला आपली आवश्यकता आहे काय "
अमृत आत आहे अभ्या
आणि आपण जमिनीचे अवयव आहोत
१२
आपण बोलतोय बोलतोय बोलतोय
जणू गॅप न्हवतीच
पेशन्ट्स येतायत जातायत
तू खरं कशावरून बोलतोयस श्रीधर
तेही जाणायला तुला खरं शोधायला हवं
आणि त्यासाठी डॉक्टर असण्याचा अहंकार सोडायला हवा अभ्या
बोर्डात येणं हे मोक्षप्राप्तीचं क्वालिफिकेशन नाहीये
१३
" बायको आणि पोरांसाठी चोख बंदोबस्त करून ठेवलाय
तू आता कोल्हापुरात आलास कि फक्त माझ्याकडं उतरायचं
भेटत राहू "
भेटत राहू
हो भेटत राहू
आपल्या मिठीत
तेच जुनं प्रायव्हेट हायस्कूल आहे
जे आपण खूप वर्षांपूर्वी
सोडून दिलं होतं
१४
तू कधी येणारयास ?
तुझे फोनवर फोन
मला बोलायचंय
आणि हे मी फक्त तुझ्याशी बोलू शकतो
तलाव भरला कि पुराचे प्रश्न समोर ठाकतात अभ्या
आणि उपाय समुद्रात विरघळून जाणे आहे
तू माझ्यापेक्षा डबल स्ट्रॉंग आहेस अभ्या
प्रश्न सहज सोडवशील
हे मोक्षाच्या असोशीचे प्रश्न आहेत
आणि हे यशानंतर उभे ठाकतात
तू तुकारामासारख्या कविता का लिहीत नाहीस श्री ?
कारण मी तुकाराम नाही
आपण फक्त आपलं आयुष्य लिहू शकतो कवितेत
तुझा आकांत मला कळतोय मित्रा
पण मी मुंबईत आणि गोव्यात अडकून सीताराम आहे
कोल्हापूरला ये श्री कोल्हापूरला ये
मला तुझी गरज आहे
१५
मित्रांना गरज असते
आणि आपण तिथे नसतो
नुसत्या व्हर्चुअल मिठ्या
मिथ्या असतात
प्रकाश मेहता सांगतोय
अभ्या गेला
आत्महत्या
एक सन्नाटा आहे
जो कुठल्याही पिनने आता फुटणार नाही
तुझ्या आत्महत्येच्या टोकावर
मी शेवटचा उपाय होतो का
माहीत नाही
संपन्नतेतील आत्महत्या
सर्व सुखं असतांना आत्महत्या
नेमकं काय मिसिंग असतं ?
मोक्ष कि आणखी काही ?
विहिरीत फक्त पाणी आहे
आकाशात फक्त आकाशगंगा आहेत
तू ह्या दरम्यान आत्महत्या बनून तरंगतोयस
मरायचंच असेल तर ईश्वरात जाऊन मरायचं
हे असं माणसात मरणं
बोर्डात आलेल्याला शोभतं का अभ्या ?
आता मी काय तुझा चेंदामेंदा डेकोरेट करू ?
श्रीधर तिळवे नाईक
(निर्वाण सिरीजमधील क . व्ही . ३ ह्या काव्यफाईलीतुन )
